Wraz z rozpoczęciem okresu grzewczego w całej Polsce obserwujemykilkukrotny wzrost stężenia zanieczyszczeń w powietrzu. Nieekologicznie kotłypieców na paliwo stałe i wciąż żywa „tradycja” palenia śmieciami znaczącowpływają na to, czym oddychamy. Szkodliwe pyły, benzopireny, formaldehyd,benzen i dioksyny docierają do naszych płuc nie tylko, gdy przebywamy nazewnątrz. Poprzez wentylację wnikają też do naszych domów i miejsc pracy.Możemy jednak ograniczyć stężenie groźnych czynników w naszej przestrzeniżyciowej. Wystarczy, że wyposażymy się oczyszczacz z filtrem.
Z artykułu dowiesz się:
Niezależnie od tego, gdzie jesteśmy – nadworze, w domu, w pracy czy w jakimkolwiek innym zamkniętym pomieszczeniu,oddychamy zanieczyszczonym powietrzem. Mitem jest, że na wsiach czy wpodmiejskich lasach jest ono czystsze. Nierzadko stężenie szkodliwych substancjimoże tam przewyższać nawet to w mieście.
Smog może być obecny nie tylko w dużych aglomeracjach, ale i na mniej zaludnionych obszarach. Wraz z nim pojawiają się groźne dla zdrowia: pyły (PM10, PM2.5) formaldehyd, benzoapiren, dioksyny i furany oraz powodujące przewlekłe zatrucia metale ciężkie, tlenek węgla i ozon.. Te substancje mogą trwale wpływać na nasze zdrowie i samopoczucie, a nawet przyspieszyć rozwój wielu przewlekłych chorób lub je wywołać. Wbrew pozorom dotyczy to nie tylko schorzeń płuc i układu oddechowego.
Ponadto warto pamiętać, że w powietrzu, którym oddychamy, niezależnie od jego zanieczyszczenia znajdują się również roztocza, bakterie, wirusy, zarodniki grzybów, a także kurz oraz sierść zwierząt. Dobry oczyszczacz powietrza może niwelować je wszystkie niemal w 100%. Jak działa to urządzenie? Najpierw wymusza obieg powietrza (dzięki wbudowanemu wentylatorowi), co powoduje jego przepływ w głąb urządzenia. Tam zachodzi filtracja (jej sposób jest zależny od tego, jakiego filtra użyto), a następnie nawilżenie i jonizacja, jeśli wybrany sprzęt posiada te dodatkowe opcje. Oczyszczone powietrze oddawane jest do otoczenia. Taki schemat pracy wydaje się naprawdę nieskomplikowany, jednak mnogość urządzeń na rynku może zaskoczyć. Wybór właściwego oczyszczacza nie jest wcale tak posty, jak mogłoby się wydawać.
Poszukiwanie odpowiedniegourządzenia do swojego domu zacznij od wyboru filtra. Nie każdy bowiem jest taksamo wyspecjalizowany. Warto najpierw zastanowić się, czego tak naprawdępotrzebujemy – czy chcemy ograniczyć wirusy i bakterie, bo nasze dziecko ciąglełapie infekcje, czy poprawić komfort życia członka rodziny, który jest uczulonyna kurz, czy może mieszkamy w „czarnym punkcie” na smogowej mapie Polski ichcemy się skupić przede wszystkim na oczyszczeniu powietrza. Czy zależy namdodatkowo na usuwaniu także brzydkich zapachów, bo jesteśmy palaczami lub mamyw domu zwierzęta? I czy jesteśmy gotowi pójść na kompromis, czy może chcemy miećpełną ochronę przed zanieczyszczeniami? Gdy odpowiemy sobie na te pytania,będziemy gotowi, by wybrać odpowiednie filtry.
Wybrane przez ciebie urządzenie może być wyposażone w kilka filtrów. Wówczas będziesz mieć pewność jego większej skuteczności. Oczywiście ma to też wpływ na wyższą cenę urządzenia. Najczęściej łączone są filtry HEPA i węglowe oraz mechaniczne i lampy UV.
Najprostsze filtry mechaniczne, zdolne wyłapać jedynie największe zanieczyszczenia, takie jak kurz, włosy czy sierść zwierząt. Zwykle są filtrami wstępnymi, przygotowującymi powietrze na dalsze etapy oczyszczania.
Działają na bazie aktywnego węgla, który chłonie i łatwo wiąże ze sobą zanieczyszczenia. Radzi sobie także z likwidacją brzydkich zapachów, nie jest jednak zbyt skuteczny w walce z pyłkami traw i kwiatów, kurzem i innymi częstymi alergenami.
Filtry HEPA(High Efficiency Particulate Airfilter, czyli z ang. „wysoko skuteczny filtr cząsteczkowy powietrza”) są najskuteczniejsze w walce ze smogiem. Dzięki porom o rozmiarze zaledwie 0,3 µm wyłapują zarówno szkodliwe smogowe pyły (PM10 i PM2.5), jak i alergeny czy wirusy. Nie straszne im także zarodniki pleśni, roztocza i zdecydowana większość bakterii. Nie są w stanie jednak usuwać brzydkich zapachów (choćby dymu papierosowego) ani lotnych związków chemicznych.
Wykorzystują wodę do oczyszczania powietrza. By dobrze działały, trzeba ją jednak często wymieniać, co może być uciążliwe. Filtry tego typu cechuje wysoka skuteczność w oddzielaniu kurzu, włosów i innych większych zanieczyszczeń. Są jednak nieprzydatne w walce ze smogiem, gdyż nie pozbywają się pyłów PM10 ani PM2.5.
Powietrzema kontakt z drucikami pod wysokim napięciem, które dodatnio naładowują cząsteczki zanieczyszczeń. To sprawia, że szkodliwe drobinki łatwo osadzają się na płytkach urządzenia, które są naładowane ujemnie. Filtry tego typu są wydajne (można je myć pod wodą) i skuteczne w walce z mikropyłami, a nawet dymem papierosowym czy zapachem środków chemicznych, jednak niezbyt bezpieczne do użytku domowego. Podczas procesu filtracji wytwarzany jest bowiem ozon, który wprawdzie ma działanie bakteriobójcze, ale w dużym stężeniu grozi zatruciem.
Filtry tego typu to po prostu lampa UV, która jest pomocna w zwalczaniu bakterii, alergenów i wirusów. Zwykle jest filtrem uzupełniającym działanie innych.
To najistotniejszy parametr zaraz po filtrze. Określanyjest zazwyczaj w metrach sześciennych na godzinę(m3/h) i pozwala na dokładne określenie,z jaką szybkością oczyszczacz będzie w stanie przefiltrować całe powietrze wpomieszczeniu. Trzeba jednak pamiętać, że najpierw musimy znać kubaturę danego pokoju.Zwykle wiemy jedynie, jaki jest metraż, czyli ilość m2 powierzchninaszego mieszkania – to nie to samo. Należy więc uważnie czytać specyfikacje.
Czasem zdarza się, że producenci podająwydajność w m2,by ułatwić kupującemu decyzję. Taka informacjajest jednak bardzo myląca, gdyż przykładowo mieszkanie 50 m2 wkamienicy nie będzie objętościowo równe mieszkaniu w bloku o tym samym metrażu,ale niższych sufitach. W takim przypadku lepiej założyć, że wartość zostałaobliczona raczej przy uwzględnieniu wysokości typowej dla nowego budownictwa.
Czy w takim razie powinno się wybierać jak najbardziej wydajne urządzenia? I tak, i nie. Takie elementy jak np. drzwi mogą utrudniać przepływ powietrza, dlatego czasem zdecydowanie lepsze jest kupienie dwóch mniejszych, nieco mniej wydajnych oczyszczaczy i postawienie ich w różnych pokojach (np. w swojej sypialni i pokoju dziecka).
Oczyszczacz to urządzenie, które pracuje cały czas w tle. Jego wentylator szumi. Możemy przyzwyczaić się do wydawanych przez niego dźwięków, jednak jeśli będą zbyt głośne, mogą działać na nas drażniąco i powodować wzrost stresu. Dlatego warto wybrać w miarę cichy sprzęt. Urządzenie emitujące dźwięk ok. 50 dB może już być męczące, szczególnie w godzinach nocnych czy wieczornych. To poziom hałasu, jakiego doświadczamy normalnie w biurze. 40 dB możemy przyrównać z odgłosem deszczu. 30 dB to jeden z niższych parametrów. Taka emisja dźwięku nie powinna nam przeszkadzać. To poziom porównywalny z cichą ulicą bez ruchu samochodowego (np. w nocy).
Sam zakup oczyszczacza nie oznacza końca wszystkich wydatków. Filtry są bowiem wymienne, a częstotliwość, z jaką powinniśmy to robić może się wahać od kilku miesięcy po nawet 10 lat (w przypadku filtrów HEPA). Należy wziąć to pod uwagę i sprawdzić długość interwałów wymiany oraz ceny poszczególnych filtrów. Ponadto warto upewnić się, że producent wybranego modelu ma swojego stałego dystrybutora w Polsce, a w kraju działa jego serwis. W razie awarii sprzętu nie trzeba będzie wysyłać oczyszczacza za granicę. Usterka nie tylko zostanie naprawiona szybciej, ale i prawdopodobnie taniej (choćby ze względu na to, że nie trzeba wliczać w to kosztów przesyłki).
Oczyszczacz powietrza może mieć też dodatkowefunkcje, które pomogą jeszcze bardziej poprawić jakość domowego powietrza lubułatwią codzienną obsługę urządzenia. Warto zwrócić uwagę szczególnie na opcjetakie, jak nawilżanie powierza i jonizacja. Pierwsza sprawdzi się u alergikówi osób, które często cierpią na kaszel i katar. Druga pomoże w walce znegatywnym wpływem urządzeń elektrycznych na nasze samopoczucie. Wytwarzaneprzez sprzęty jony dodatnie (elektrosmog) będą neutralizowane przez jony ujemnez oczyszczacza, dzięki czemu odczujemy poprawę jakości snu i będzie nam sięłatwiej skoncentrować. Ponadto jony dodatnie przyciągają też bakterie i wirusy,dlatego wyeliminowanie ich wpływa pozytywnie również na ogólny stan zdrowia domowników.
Przydatne funkcje to także czujniki jakości powietrza, sprawdzające jego stan i automatycznie dostosowujące pracę urządzenia, oraz tryb nocny redukujący hałas i zużywaną energię elektryczną po zmroku. Dzięki takim opcjom nie tylko ułatwimy sobie obsługę urządzenia (sprzęt robi to za nas, nie trzeba ręcznie zmieniać ustawień), ale również zaoszczędzimy na prądzie.
