Chociaż świeżo upieczonym rodzicom zazwyczaj wydaje się, że idea snu jest jedynie niedoścignioną fantazją, w rzeczywistości noworodki przesypiają całkiem sporo – przeciętnie nawet 20 godzin w ciągu doby! Co prawda przytrafiają się maluchy uznające jedynie sen w ramionach mamy, jednak większość noworodków już od pierwszych dni swojego życia niemało czasu spędza w swoim łóżeczku. Jeśli więc wydawało ci się, że kwestia wyboru odpowiedniego materaca dla dziecka to sprawa drugorzędna, lepiej dowiedz się, jak wybrać najlepszy i przede wszystkim – dlaczego to takie ważne.
Kręgosłup noworodka jest bardzo delikatny i giętki, dlatego maluch nie powinien być zbyt długo unieruchomiony w nienaturalnej dla niego pozycji, np. w foteliku samochodowym albo nosidełku. Najważniejsze jest równomierne podparcie całego kręgosłupa, dlatego idealne podłoże do spania dla brzdąca jest płaskie (bez poduszki!) i dość twarde. Nie znaczy to jednak, że materac powinien być twardy jak kamień – dziecku ma być przecież wygodnie. Dlatego najbardziej polecane są materace elastyczne: dopasowujące się do ciała malca, a nie ulegające przy tym odkształceniom.Przy wyborze pierwszego materaca warto mieć również na względzie fakt, że musi on pasować do dziecięcego łóżeczka. Standardowy rozmiar to 60 x 120 cm. Chociaż dla noworodka nawet taki materacyk może się wydawać zbyt duży, nie można zapominać, że dzieci bardzo szybko rosną, a pierwsze łóżeczko zazwyczaj służy malcowi przynajmniej przez pierwszy rok, czasem nawet dwa lata i dłużej. Dlatego kupno materaca to wbrew pozorom jedna z ważniejszych decyzji przy kompletowaniu wyprawki.
Materace mogą być piankowe, lateksowe, sprężynowe lub posiadające naturalne wypełnienia. Istnieją też materace mieszane, dwustronne, których każda strona ma inny poziom twardości. Jest więc w czym wybierać – a każda konfiguracja może mieć odmienne właściwości i cenę.Materac piankowy – w całości składa się z pianki. To bardzo popularny wybór dla noworodków i niemowląt, jednak pianka piance nierówna, dlatego warto przyjrzeć się jej nieco podejrzliwiej. Najczęściej spotykane są pianka poliuretanowa, pianka wysokoelastyczna oraz pianka termoelastyczna.
Materac sprężynowy – w środku materaca znajdują się sprężyny, a powierzchnię materaca stanowi z reguły pianka. Materace sprężynowe są uważane za jedne z wygodniejszych i trwalszych. Nie odkształcają się i dobrze podpierają kręgosłup. Niestety sprężyny raczej nie są polecane najmniejszym dzieciom, a dopiero kilkulatkom. Sprężynowanie może bowiem nie przysłużyć się delikatnemu kręgosłupowi niemowlaka, poza tym niewielka waga dziecka może utrudniać prawidłową pracę materaca. Cena – ok. 200 zł.Materac lateksowy – takie materace są określane jako antybakteryjne i antyalergiczne. Nie jest to jednak cała prawda. Naturalny lateks, ze względu na zawartość białek, może wywoływać reakcje alergiczne. Syntetyczny lateks zaś w istocie będzie miał działanie antyalergiczne, jednak charakteryzuje się nieco gorszą przewiewnością od naturalnego. Oprócz tego materace z lateksu mają wiele zalet – są bardzo elastyczne i trwałe, nie nagrzewają się od ciała, świetnie podpierają kręgosłup. Z pewnością jest to wybór wart rozpatrzenia przy kupnie łóżeczka dla niemowlęcia. Cena – 250-450 zł.Materac kokosowo-gryczany – kokosowy wkład wykonany jest z naturalnych włókien ze skorupy kokosa, a druga strona to warstwa gryki składająca się z pikowanych komór, zawierających wkład. Materac kokosowy jest dość twardy, a gryka nieco bardziej dopasowuje się do ciała. Dlatego poleca się, by przez pierwsze pół roku swojego życia niemowlak spał na stronie z kokosowym wkładem, a po tym czasie dopiero na stronie gryczanej. Gryka nie nagrzewa się od skóry dziecka, materac taki jest bardzo przewiewny. Ważne jest jednak, by upewnić się, że posiada atesty, a gryka nie pochodzi z uprawy, przy której stosowano niebezpieczne środki chemiczne. Materace z naturalnym wkładem wzbudzają jednak sporo kontrowersji. Matę kokosową oskarża się m.in. o zbyt wysoki poziom twardości dla malutkiego dziecka, a także o podatność na zawilgocenia, prowadzące do rozwoju pleśni. Cena – ok. 100-150 zł.Materac lateksowo-kokosowy – ma podobne właściwości do materaca kokosowego, z tym, że na warstwie kokosa znajduje się lateksowa mata. Chroni ona kokosowe włókna przed zawilgoceniem, a jednocześnie nadaje materacowi miękkości i elastyczności. Dzięki dodatkowi lateksu materac dostosowuje się do ciała dziecka, ale nie odkształca się i zapewnia mu odpowiednie podparcie. Cena – ok. 200 zł.Inne materace łączone – istnieje wiele możliwych wariantów materacy łączonych. Na rynku spotkamy materacyki pianka-gryka-kokos, pianka-gryka, dwie maty z kokosa z pianką pomiędzy nimi, a nawet z dodatkiem tak nietypowych materiałów, jak warstwa z końskiego włosia lub morskiej trawy. Naturalne materiały są jednak dość kontrowersyjne ze względu na możliwe nieradzenie sobie z wilgocią (która przy maleńkim, ulewającym dziecku może być nie do uniknięcia), a także na potencjalne właściwości alergizujące. Takie materace może być trudno porządnie odkazić czy wyprać w razie zaplamienia czy zamoczenia. Dlatego przed zakupem takiego materaca warto się skonsultować nie tylko ze sprzedawcą, lecz także z zaufanym pediatrą lub fizjoterapeutą.
Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na wkład syntetyczny czy naturalny, każdy materac powinien mieć odpowiednie atesty i certyfikaty. Tylko wtedy możesz mieć pewność, że zapewniasz swojemu dziecku zdrowy sen. Istnieje wiele takich oznaczeń, ale nie wszystkie mają bezpośrednie znaczenie dla bezpieczeństwa i komfortu Twojego malucha. Niektóre oznaczają na przykład, że materac został wyprodukowany z materiałów bezpiecznych dla środowiska, albo że producent ma dobrą opinię wśród konsumentów. Na jakie atesty zatem warto zwrócić uwagę w pierwszej kolejności?
Przy wyborze materaca dla noworodka ważne jest, by zwrócić uwagę również na jakość pokrowca. W końcu to właśnie ta warstwa jest najbliżej ciała dziecka. Najważniejsze, by pokrowiec nie utrudniał przepływu powietrza, dlatego powinien być wykonany z wysokiej jakości bawełny. Mimo, że wielu rodziców chwali sobie pokrowce wodoodporne (chronią one materac przed zawilgoceniem w przypadku ulewania lub przemoczenia się maluszka), nie jest to idealne rozwiązanie, bo nawet najwyższej jakości pokrowce wodoodporne negatywnie wpływają na cyrkulację powietrza.Istotne jest również, by pokrowiec można było swobodnie wyprać, i to najlepiej w 60 stopniach (w tej temperaturze jesteśmy już w stanie pozbyć się większości szkodliwych drobnoustrojów). Dlatego warto zerknąć na oznaczenie na metce, a także upewnić się, że zdjęcie materaca będzie łatwe i szybkie – na przykład przy pomocy suwaka.