Niby w miłości nic nie jest proste, a jednak banalna prawda o trafianiu przez żołądek do serca nie chce ustąpić żadnej innej recepcie na miłość. Czy to oznacza, że ludzie nieutalentowani kulinarnie nie powinni zakładać rodzin? Oczywiście nie – oznacza to jedynie, że to, co podajemy na stół bliskim nam osobom jest wyrazem naszej troski o nich. Dlatego powinniśmy zwracać szczególną uwagę nie tylko na to, co ląduje na talerzu i czy ładnie się prezentuje, lecz także – w czym było gotowane. Wybór najlepszych garnków na lata jest sprawą równie ważną, co niełatwą. Jak się do niego zabrać?
Pierwszym pytaniem, jakie powinniśmy sobie zadać, decydując się na zakup nowych garnków, jest to, na jakiego rodzaju kuchence będziemy ich używać. Jest to kwestia o tyle istotna, że niektóre rodzaje garnków nie nadają się do niektórych rodzajów kuchenek. Tak jest przede wszystkim z płytą indukcyjną – jeśli posiadasz takową, potrzebujesz garnków o dnie z metalu przyciągającego magnes. Garnki ceramiczne, szklane czy zwykłe stalowe się nie sprawdzą – kuchenka ich nie wykryje i się nie włączy. Ważne jest też, by miały odpowiednią średnicę, płaskie dno i przywierały do płyty. Producenci dbają, by wśród wielu różnych produktów łatwo było odnaleźć garnki nadające się do używania na płycie indukcyjnej – oznaczone są one odpowiednim symbolem.
Garnków dostosowanych do płyt indukcyjnych często możemy używać również w przypadku innych rodzajów kuchenek. Warto jednak zawsze sprawdzić, do jakiego rodzaju kuchenki polecany jest dany produkt.
Dobrze też wiedzieć o istnieniu gadżetu, który może posiadaczom płyty indukcyjnej znacząco ułatwić życie. Mowa o podkładce indukcyjnej, która jest rodzajem adaptera – wygląda nieco jak płaska patelnia albo dysk, który kładzie się na płycie indukcyjnej, a na nim – dowolny garnek lub patelnię.
Do płyty ceramicznej lub elektrycznej również polecane są specjalnie dobrane garnki. Chociaż zadziała ona niezależnie od naczynia, garnek o krzywym lub cienkim dnie może się okazać bardzo nieekonomiczny. Garnki do takich kuchenek powinny mieć idealnie płaskie, grube dno i być dość ciężkie, aby szybko i efektywnie się nagrzewać.
Jeśli chodzi o kuchenki gazowe, ich zasada działania jest dość prosta i większość garnków na nich zadziała i podgrzeje naszą potrawę. Nie znaczy to jednak, że niektóre z nich nie mogą się uszkodzić podczas nieprawidłowego użytkowania. Dlatego zawsze stosujmy garnki zgodnie z ich przeznaczeniem, które możemy sprawdzić dzięki oznaczeniom na opakowaniu lub na dnie naczynia.
Istnieją również garnki, których można używać w piekarniku. Najważniejszą zasadą jest, by nie miały żadnych plastikowych elementów. Oczywiście i one powinny mieć odpowiednie oznaczenie, tak abyśmy mieli pewność, że żywność zapiekana w takim naczyniu nie przypali się ani nie wchłonie szkodliwych substancji, a sam garnek nie dozna uszkodzeń.
Sporo się słyszy o tym, że niektóre substancje, z których wykonane są garnki, mogą przenikać do żywności, a następnie do naszego organizmu. Jednak czy powinniśmy się tego obawiać? Na co naprawdę powinniśmy zwrócić uwagę?
Przede wszystkim, wybierając garnki, warto zainteresować się, czy posiadają one atest PZH, czyli Państwowego Zakładu Higieny. Taki atest gwarantuje, że garnki są bezpieczne dla naszego zdrowia. Ponadto osoby uczulone na nikiel powinny uważać na garnki stalowe, które często zawierają tę substancję.
Unikajmy garnków najtańszych, pochodzących od nieznanych producentów. Z kiepskiej jakości patelni może łatwo zedrzeć się teflon lub obtłuc emalia – wówczas taki garnek należy wyrzucić, bo reakcje chemiczne zachodzące w miejscu uszkodzenia faktycznie mogą powodować wystąpienie bardzo szkodliwych związków chemicznych. Warto też pamiętać o tym, że teflon jest nazwą zastrzeżoną przez firmę DuPont. Tanie garnki i patelnie teflonowe z dużym prawdopodobieństwem są podróbkami bez prawa do posługiwania się tą nazwą, co więcej, taki niewiadomego pochodzenia teflon może zawierać rakotwórcze substancje.
Nie musimy natomiast wyrzucać garnków wykonanych z aluminium. Niektórzy straszą, że w wyniku kontaktu aluminiowego naczynia z kwaśną potrawą do jedzenia może się przedostawać glin. Jak jest naprawdę? Obecnie sprzedawane garnki pokryte są specjalną powłoką, ponadto wykonane są z aluminium anodowanego, które jest dla nas bezpieczne. Oczywiście, pamiętajmy o tym, by wybrane przez nas garnki były dobrej jakości i pochodziły od sprawdzonego producenta.
Jakie garnki są więc najzdrowsze? Tak naprawdę wszystkie te, które mogą poszczycić się dobrą jakością i atestem PZH. Jeśli jednak mimo atestu szukasz materiału, który po prostu nie wchodzi w reakcje chemiczne z żywnością, zdecyduj się na garnki szklane, ceramiczne, tytanowe albo emaliowane.
Garnki przede wszystkim rozróżniamy ze względu na materiał, z jakiego są wykonane oraz powłokę, jaką są pokryte.
Garnki ze stali nierdzewnej – jedne z najpopularniejszych i najczęściej polecanych garnków. Wytrzymałe, odporne na zarysowania, dobrze przewodzące ciepło i łatwe w czyszczeniu. Na dnie powinny mieć napis 18/10 – oznacza on, że materiał, z jakiego został wykonany garnek zawiera 18% chromu i 10% niklu. To gwarantuje nam dobrą jakość i nierdzewność garnka, ale jest też ważną informacją dla alergików – osoby uczulone na metale (zwłaszcza nikiel) nie powinny jeść potraw przyrządzanych w takich garnkach. Nie znaczy to, że w ogóle nie mogą używać garnków ze stali – wystarczy, że użyją produktów z oznaczeniem 18/0. Ceny garnków ze stali mają ogromną rozpiętość, przeciętnie jednak zestaw trzech garnków wraz z pokrywkami kupisz w cenie ok. 150 zł.
Garnki żeliwne – ich charakterystyczną cechą jest duży ciężar. Naczynia takie są solidne i trwałe, dobrze przewodzą ciepło i świetnie się sprawdzą w przypadku długotrwałego duszenia potraw. Bardzo długo utrzymują temperaturę. Obecnie produkowane żeliwne garnki najczęściej pokrywane są emaliową powłoką – dzięki temu potrawy do nich nie przywierają i łatwiej jest je utrzymać w czystości. Jeśli chodzi o wady – są ciężkie, a przez to mogą być niezbyt poręczne w codziennym użytkowaniu. Ponadto są dość kosztowne. Cena to ok. 450 zł za trzy garnki.
Garnki aluminiowe – wbrew obiegowej opinii, są całkowicie bezpieczne dla zdrowia, o ile wykonane są z aluminium anodowanego. Dodatkowo często pokrywane są powłoką emaliową lub teflonową, co pozwala zachować zalety aluminium (świetne przewodzenie ciepła), a jednocześnie wykorzystać zalety powłoki (nieprzywieralność potraw, brak kontaktu żywności z aluminium). Te gorszej jakości (cienkie i lekkie) są bardzo tanie, ale nieszczególnie trwałe. Zdecydowanie lepszym wyborem są garnki z grubego aluminium, pokryte powłoką. Komplet 3 garnków z pokrywkami wyniesie cię ok. 250 zł.
Garnki szklane – nie jest to w Polsce popularny produkt, ale warto wiedzieć o jego istnieniu. Szkło dobrze przewodzi ciepło – nagrzewa się szybko i równomiernie. Nie wchodzi w reakcje chemiczne z żywnością, nie chłonie (ani nie oddaje) zapachów, nie uczula. Szkło jednak jest bardziej podatne na stłuczenie niż większość pozostałych materiałów i niezbyt długo utrzymuje temperaturę. Szklane garnki często pokryte są dodatkową powłoką. Są dość kosztowne – za trzy garnki zapłacisz ok. 800 zł.
Garnki miedziane – charakteryzują się niezwykłym, eleganckim wyglądem i kolorem. Oprócz tego znakomicie przewodzą ciepło – nagrzewają się bardzo szybko i równomiernie, dzięki czemu ciężko jest w nich coś przypalić. Są niesamowicie trwałe, ale wymagają odpowiedniej konserwacji specjalnymi środkami lub octem albo sokiem cytrynowym. Nie nadają się do mycia w zmywarce i wymagają polerowania. Są także dość ciężkie i bardzo drogie. Za komplet trzech garnków zapłacisz od 1000 zł wzwyż.
Garnki z powłoką teflonową – teflon jest bardzo popularny, ale głównie w przypadku patelni. Tymczasem może się świetnie sprawdzić również jako powłoka garnka, chociaż ostatnimi czasy wokół teflonu narosło sporo kontrowersji. Czy teflon jest szkodliwy? Dobrej jakości – nie. Teflon powinien być oryginalny, jest to substancja, której nazwa jest zastrzeżona przez firmę DuPont. Teflon w tanich patelniach nieznanego producenta może różnić się od tego oryginalnego właściwościami, ale przede wszystkim może zawierać szkodliwe substancje. Na teflonie można smażyć bez użycia tłuszczu i potrawy do niego nie przywierają. Jednak jest niezbyt odporny na zarysowania, dlatego przy takich naczyniach można używać wyłącznie sztućców z drewna lub plastiku. Metalowe mogłyby spowodować zarysowania – wówczas garnek nadaje się do wyrzucenia. Warto też pamiętać, że naczyń z teflonową powłoką nie powinno się nagle schładzać (na przykład wstawiając gorący garnek pod strumień zimnej wody). Cena trzech garnków – ok. 300 zł.
Garnki z powłoką ceramiczną – najczęściej wykonane są ze stali (np. aluminium), na którą nałożona jest powłoka ceramiczna. Teoretycznie jedzenie do niej nie przywiera, chociaż powłoka ta zdecydowanie lepiej sobie radzi z gotowaniem niż ze smażeniem. Ceramiczna powłoka jest jednak odporna na zarysowania i korozję. Garnki te są bardzo bezpieczne, jedzenie nie wchodzi z nimi w reakcję i bardzo długo trzymają ciepło. Cena trzech garnków – od ok. 350 zł.
Garnki z powłoką emaliową – dość popularne, lekkie i niedrogie garnki. Ich gładka powłoka przeciwdziała gromadzeniu się bakterii, jest też odporna na nagłe zmiany temperatur. Nie wchodzą w reakcje chemiczne z żywnością, więc nadają się dla alergików. Dość łatwo w nich przypalić potrawę. Emalia może też ulec zarysowaniom lub odprysnąć – wówczas garnek nie nadaje się już do użycia, o ile uszkodzenie jest w miejscu mającym bezpośredni kontakt z żywnością. Zazwyczaj nie można ich myć w zmywarce, choć zależy to od producenta – trzeba sprawdzać oznaczenia. Cena trzech garnków – już od 60 zł.
Garnki z powłoką tytanową – tytan jest bardzo trwały i odporny na zarysowania. Jedzenie do niego nie przywiera i nie wchodzi z nim w reakcje chemiczne. Można na nim smażyć bez tłuszczu. Ponadto naczynia takie są lekkie. Czy wobec tego garnki z powłoką tytanową mają jakieś wady? Jedynie cenę – to dość kosztowna inwestycja. Cena trzech garnków to ok. 1500 zł.
Garnki silarganowe – silargan to stosunkowo nowa technologia – materiał opatentowany przez firmę Silit. Naczynia te są przeznaczone przede wszystkim dla alergików jako stuprocentowo dla nich bezpieczne. Materiał jest bardzo odporny na wszelkie uszkodzenia, łatwy do utrzymania w czystości. Garnki te jednak do tanich nie należą – za trzy sztuki zapłacisz ok. 2000 zł.
