Czy wiesz, że w niektórych firmach pracownicy wybierający się na urlop mogą liczyć na dodatkowy zastrzyk gotówki od pracodawcy? Komu należy się dofinansowanie do urlopu?
Dopłaty do urlopów pracowników, nazywane potocznie wczasami pod gruszą, są finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Teoretycznie taki fundusz powinien działać w firmach, które zatrudniają co najmniej 20 osób na pełen etat (a dokładniej – w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy). Liczy się stan zatrudnienia na dzień 1 stycznia danego roku. Jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe muszą utworzyć fundusz świadczeń socjalnych bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników.
W praktyce jednak pracodawcy zobowiązani do utworzenia funduszu, którzy nie działają w strefie budżetowej, mogą podjąć decyzję o jego nietworzeniu i dzięki temu są zwolnieni z wypłacania świadczeń. Żeby ta decyzja była wiążąca, musi zostać zapisana w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania.
Warto zaznaczyć, że nawet jeśli w firmie działa fundusz świadczeń socjalnych, pracodawca nie musi wypłacać z niego środków na dofinansowanie urlopów. Może bowiem przeznaczyć je na inne cele.
Jak to wygląda w firmach, które zatrudniają mniej niż 20 osób? Są zwolnione z tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, ale jeżeli chcą, mogą to zrobić. Mogą również w zamian za to wypłacać pracownikom tzw. świadczenie urlopowe. Jeżeli nie zdecydują się na żadną z tych form wsparcia, muszą powiadamiać pracowników o nietworzeniu funduszu i niewypłacaniu świadczeń urlopowych w styczniu każdego roku kalendarzowego.
Świadczenie urlopowe to dofinansowanie do urlopu, które powinno być wypłacane pracownikom w firmach liczących mniej niż 20 osób zatrudnionych na pełen etat.
Przysługuje raz w roku pracownikom, którzy korzystają z urlopu wypoczynkowego trwającego co najmniej 14 dni kalendarzowych. Jego wysokość jest niezależna od sytuacji materialnej i życiowej pracownika (w przeciwieństwie do dopłat finansowanych z funduszu świadczeń socjalnych). Wypłaca się je najpóźniej w dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego.
Firmy spoza strefy budżetowej, zatrudniające poniżej 20 pracowników, mogą nie wypłacać świadczenia urlopowego, pod warunkiem poinformowania o tym pracowników najpóźniej do końca stycznia danego roku kalendarzowego.
Z dofinansowania do wypoczynku mogą korzystać pracownicy, ich rodziny, byli pracownicy (emeryci, renciści) oraz inne osoby uwzględnione w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Dofinansowania mają charakter uznaniowy. Oznacza to, że pracownikom nie przysługują żadne konkretne kwoty. Nie można jednak przyznawać dopłat wszystkim pracownikom w tej samej wysokości, według zasady „każdemu po równo”. Dofinansowania muszą spełniać funkcję wsparcia socjalnego, a więc powinny być uzależnione na przykład od sytuacji materialnej danej osoby. To oznacza też, że niektórzy pracownicy mogą nie dostać ich wcale ze względu na zbyt wysokie zarobki.
Pracownik najczęściej występuje o wypłatę dofinansowania przy okazji składania wniosku o urlop na minimum 14 dni kalendarzowych. Jeśli regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie stanowi inaczej, nie ma obowiązku, żeby pracownik wyjeżdżał na zorganizowane formy urlopu – można zorganizować sobie wakacje we własnym zakresie lub spędzić je także w domu. Stąd właśnie wzięło się określenie „wczasy pod gruszą”, które w mowie potocznej często jest używane w odniesieniu do wszelkich form dopłat do urlopów.
Dofinansowanie zazwyczaj wypłacane jest raz w roku. Pieniądze mogą być przelane na konto pracownika przed urlopem lub po nim – wszystko zależy od regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Nie wiesz ile urlopu ci przysługuje? Sprawdź>>
Kwestię wypłaty świadczeń urlopowych i dopłat do wypoczynku reguluje ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.