Stare meble znudziły ci się lub podniszczyły, ale nie masz pieniędzy na kupienie nowych lub nie chcesz wyrzucać czegoś, co mogłoby jeszcze posłużyć ci przez lata? Dobrym i modnym pomysłem na tani remont i całkowitą zmianę wyglądu mebli jest ich odnowienie. Podpowiadamy, jak przy pomocy prostych technik wydobyć z nich piękno. Dowiedz się, jak je pomalować lub okleić i ile kosztuje wymiana tapicerki.
Zanim zdecydujesz się na odnowienie starego mebla oceń jego stan. Dokładne oględziny pomogą ci zdecydować, czy wymaga on jedynie odświeżenia koloru, malowania kryjącego, czy może lepiej będzie, kiedy pokryjesz go okleiną lub tapetą, które dokładnie zakryją wszystkie mankamenty. Zwróć również uwagę na zarysowania, ślady po drewnojadach, przetarcia i inne ubytki, które być może trzeba będzie zakryć przed dalszymi pracami.
Postaraj się również ocenić, z czego wykonany jest mebel: z drewna czy płyty z laminatem lub fornirem. Znaczenie mają również wszelkie powłoki zabezpieczające lub dekoracyjne, np. stare warstwy lakieru lub farb. Dzięki temu będziesz mógł dobrać odpowiednią technikę odnawiania oraz rodzaj potrzebnych materiałów.
Przygotuj miejsce, w którym będziesz mógł przeprowadzić prace renowacyjne. Powinno być wygodne, możliwe do zabezpieczenia np. podłogi przed zachlapaniem farbą. Najlepiej, aby było również przewiewne, zwłaszcza wtedy, kiedy zdecydujesz się na wydzielające silniejszy zapach farby, np. ftalowe. Zadbaj również o swoje bezpieczeństwo. Zaopatrz się w rękawiczki, wygodny strój oraz maseczkę, która przyda się podczas szlifowania i malowania. Miej pod ręką odkurzacz lub szufelkę i zmiotkę oraz szmatki i detergent, którymi pozbędziesz się pyłu i innych zabrudzeń. Jeśli zdecydujesz się na malowanie, najlepiej też zmyj podłogę, aby uniknąć przylepiania się kurzu do mokrej powierzchni.
Zastanów się również nad oczekiwanym efektem, kolorystyką i użytymi wzorami, a następnie dobierz materiały i technikę. Zupełnie inaczej pracuje się na meblu, który ma być oklejany tapetą, malowany, odświeżany, stylowo postarzany czy zdobiony techniką decoupage.
Jednym z najprostszych, stosunkowo łatwych oraz niedrogich sposobów na odnowienie starego mebla jest malowanie, które przynosi bardzo efektowne rezultaty. W ten sposób możesz zmienić nie tylko wygląd drewna, ale także powłok pokrytych okleiną, laminatem lub fornirem. Zastosowanie nowoczesnego wzornictwa oraz ciekawych barw może odmienić każdą, nawet już dawno niemodną szafkę, stolik czy krzesło. Dowiedz się, jak krok po kroku malować meble.
Starych mebli nie wystarczy tylko pomalować. Jeśli nie zostaną odpowiednio przygotowane, warstwa farby może po jakimś czasie odpryskiwać, pojawią się zarysowania lub przetarcia. Dzieje się tak nie tylko w przypadku mebli z laminatu, ale nawet drewnianych. Jest to spowodowane tym, że z biegiem czasu ich powierzchnia pobrudziła się. Przyczepności nie poprawiają także stare warstwy lakierów i farb, często nierównomiernie nałożonych lub podniszczonych. Aby więc dobrze pomalować stare meble, powinieneś najpierw zmatowić i oczyścić ich powierzchnię, a także pozbyć się wgłębień po drewnojadach lub zarysowań. Jak to zrobić?
Im prostsza forma, tym twoja praca będzie łatwiejsza, dlatego postaraj się doprowadzić do niej swój mebel: odkręć gałki od szuflad i szafek, zdejmij tapicerowane elementy z krzesła, postaraj się rozkręcić regał czy szafę. Wtedy będziesz mógł zająć się zmatowieniem, wyczyszczeniem i odtłuszczeniem powierzchni do malowania. Cieńsze warstwy lakierów i farb możesz usunąć papierem ściernym. Najlepiej użyć do tego różnych jego grubości i ścierać zgodnie z kierunkiem wzorów lub słojów drewna, aby nie pojawiły się rysy. Grubsze warstwy można również usunąć szlifierką. Należy jednak uważać z jej mocą, aby nie zetrzeć zbyt dużej warstwy zwłaszcza w przypadku mebli oklejanych.
Szybkim sposobem na pozbycie się starych powłok jest także użycie przeznaczonych do tego celu środków chemicznych. Nieco słabsze znajdziesz w sklepach budowlanych. Po silniej działające musisz udać się do specjalistycznych sklepów dla profesjonalistów. Koszt to około 30 zł za 0,5 l. Będziesz dodatkowo potrzebować metalowej szpachelki, pędzelka do rozprowadzania, maseczki ochronnej i rękawiczek.
Jeśli twoim celem jest doprowadzenie wyglądu mebla do perfekcji i zależy ci na gładkich powierzchniach, a nie na stylowym postarzeniu, przed malowaniem powinieneś pozbyć się wszelkich zarysowań, dziur po drewnojadach i innych mankamentów. W tym celu dobrze sprawdzi się masa szpachlowa przeznaczona do zakrywania ubytków w drewnie. Nakładaj ją małą szpachelką i pozostaw do pełnego wyschnięcia. Jeśli zauważysz małe dziurki po drewnojadach, warto też zastosować specjalny preparat owadobójczy do drewna, dostępny w sklepach budowlanych. Kosztuje on ok. 15-25 zł.
Ze starych mebli musisz usunąć lub dobrze zmatowić nie tylko warstwy lakierów i farb, ale także pozbyć się brudu, który wniknął w nie przez lata użytkowania. Po szlifowaniu powinieneś odtłuścić je jeszcze, przemywając wilgotną szmatką z detergentem, np. płynem do naczyń.
Jak jeszcze możemy zabezpieczyć powierzchnię przed ścieraniem się farby? Meble pokryte laminatem lub te często używane, np. stoły, biurka, szafki do przedpokoju przed malowaniem pokryj cienką warstwą farby podkładowej – inaczej nazywanej primerem lub gruntem – a następnie przetrzyj drobnym papierem ściernym. Tak przygotowany mebel dobrze przyjmie każdą farbę.
Na rynku dostępnych jest wiele farb, które zgodnie z opisem producenta nadają się do malowania drewna, forniru i okleiny. Wydaje się, że wybór jest bardzo prosty: wystarczy sięgnąć po puszkę z odpowiednim napisem i pomalować stary mebel. Od tej decyzji zależy jednak to, jaki osiągniemy finalny efekt oraz jak długo utrzyma się on na danej powierzchni. Przed zakupem lepiej dowiedz się, czego naprawdę potrzebujesz. Wybierać możesz spośród najpopularniejszych, najtańszych, nietoksycznych farb akrylowych, bardziej trwałych i odpornych na zarysowania farb ftalowych (inaczej alkaidowych) lub profesjonalnych, a przy tym droższych farb kredowych, które dobrze przylegają do każdej powierzchni, nadają się do postarzania oraz odnawiania antyków.
Pomalowaną powierzchnię możemy dodatkowo zabezpieczyć warstwą lakieru – błyszczącego lub matowego – czy woskiem, który doskonale podkreśli piękno naturalnego drewna. Ciekawy efekt uzyskamy także szczotkując drewniane meble drucianą szczotką, dzięki czemu podkreślimy zarysy słoi. Możemy również celowo postarzyć meble, przecierając warstwy nałożonej farby papierem ściernym.
Wybór podstawowego narzędzia do malowania starych mebli zależy od efektu, jaki chcemy uzyskać oraz rodzaju malowanej powierzchni. Wałki – najlepiej te z gąbki lub flockowe – nie pozostawiają smug, dobrze rozprowadzają farbę nawet po laminacie czy okleinie oraz przyspieszają pracę. Jeśli wolisz malować pędzlem, musimy dokładnie sprawdzić jego jakość, aby nie mieć problemu z wypadającymi i przyklejającymi się włoskami. Może on też pozostawiać smugi i zacieki, wymaga większej ostrożności i uwagi przy dobieraniu ilości farby. Sprawdzi się, kiedy malujesz powierzchnie drewniane i nie zależy ci na idealnie gładkiej powierzchni, ale raczej podkreśleniu naturalności oraz podczas postarzania. Małe pędzelki przydadzą się także wtedy, kiedy musisz dotrzeć farbą do zakamarków lub chcesz namalować precyzyjne wzorki. Możesz je zrobić także przy pomocy markerów olejowych, które kupimy już za około 5 zł.
Każde meble powinno się po uprzednim przygotowaniu malować cienkimi, dokładnie rozprowadzonymi warstwami farby. Ich ilość dobierz do oczekiwanego efektu. Zazwyczaj wystarczą 3-4 warstwy, aby uzyskać pełne krycie. Pamiętaj, że lepiej położyć kilka cienkich warstw, niż potem walczyć z nieestetycznym, nierównym rozłożeniem. Zacznij od naniesienia farby w zakamarki tak, aby malując większą powierzchnię, rozprowadzić ewentualne zacieki.
Ważne też, aby pozwolić farbie wyschnąć. Pomiędzy nakładaniem kolejnych warstw musisz robić przerwy. Czas sprawdź na opakowaniu farby. Najdłużej schną farby ftalowe (nawet kilkanaście godzin), najkrócej kredowe (30 min-1 godziny). Farbami akrylowymi możesz malować po upłynięciu około 4-5 godzin. Pomalowane meble powinieneś suszyć w przewiewnym miejscu, zwłaszcza wtedy, kiedy używasz farby ftalowej, którą najlepiej stosować na zewnątrz, np. na balkonie.
Kolejne warstwy farby możesz przecierać papierem ściernym, pozbywając się grudek i nierówności oraz dodatkowo matując powierzchnię i zwiększając jej przyczepność.
Innym ciekawym sposobem na odnowienie starych mebli jest pokrycie ich powierzchni wybranym rodzajem materiału. Możesz wykorzystać popularne okleiny – we wzory lub z rysunkiem imitującym drewno – tapety, a nawet tkaniny lub gruby papier używany do techniki zdobienia tzw. scrapbookingu. Efektowną metodą jest także decoupage, dzięki któremu meble nabiorą rustykalnego charakteru. Jak wykorzystać i stosować tego typu materiały?
Jeśli zdecydujesz się na okleinę, najwięcej pracy i uwagi powinieneś poświęcić precyzyjnemu dopasowaniu jej rozmiaru do wybranej powierzchni. Możesz nią oklejać meble na zakładkę, pozostawiając dodatkowe, grubsze paski po bokach i zawijając nadmiar pod spód lub docinając okleinę tylko do krawędzi. Drugą ważną kwestią jest usuwanie pojawiających się pod okleiną bąbelków powietrza. Przyklejanie zawsze zaczynamy od góry, stopniowo i powoli odrywając warstwę papieru zabezpieczającą klej. Szpachelką i dłońmi od razu wygładzaj każdy pęcherzyk. Ile kosztuje takie odnowienie mebli? Ceny oklein zaczynają się już od około 7 zł za metr kwadratowy.
Stare meble możesz również pokryć – w całości lub tylko częściowo, dekoracyjnie – tapetami. Wybraną powierzchnię najlepiej wcześniej zmatowić tak jak przed malowaniem. Następnie nałóż na nią klej do tapet (kupimy go za około 10 zł za 200g) i dokładnie przyklej, wygładzając powstałe pęcherzyki powietrza i nierówności. Możesz wybrać każdy rodzaj tapety, a te najtańsze, papierowe dodatkowo zabezpieczyć warstwą lakieru. Mniejsze powierzchnie możesz w ten sposób ozdobić np. grubym papierem w ciekawe wzory.
Odnawiając stare meble, możesz również wykorzystać jedną ze sztuk dekorowania, czyli decoupage. Tę technikę możesz połączyć z wcześniejszym malowaniem lub ozdabiać nią meble, których kolor ci odpowiada, a powierzchnia jest w dobrym stanie. Będziesz potrzebować kleju do decoupage’u (ok. 10 zł za 250g), specjalnych dekorów z papieru ryżowego (ok. 5-15 zł) lub serwetek z ładnym wzorem oraz bezbarwnego lakieru do drewna. Kompozycję z ułożonych ornamentów musisz przykleić na wybrane partie mebla, a następnie delikatnie utrwalić lakierem.
Czy musisz wyrzucać wysłużony fotel, kanapę lub krzesło z wytartym lub niemodnym obiciem i wymieniać je na nowe? Może lepiej drewniane powierzchnie odmalować, a tkaniny wymienić? Czy można to zrobić samemu, czy trzeba skorzystać z pomocy fachowca?
Zanim zdecydujesz o losie tapicerowanego mebla, oceń jego stan. Jeśli wymiany wymaga tylko pokrycie i masz do czynienia z prostą formą, możesz pokusić się nawet o zrobienie tego samodzielnie. Potrzebujesz do tego tkaniny obiciowej (koszt od około 20-50 zł), zszywacza tapicerskiego (od ok. 20 do ponad 200 zł w zależności od wielkości, mocy i wytrzymałości) oraz ewentualnie gąbki tapicerskiej i pistoletu z klejem na gorąco, jeśli chcesz dołożyć wypełnienia np. do siedziska krzesła. Własnoręczne tapicerowanie sprawdza się jednak tylko w wypadku prostych, łatwych do rozłożenia mebli, które nie wymagają np. wymiany sprężyn czy wewnętrznej konstrukcji. Ten sposób na odnowienie mebli możemy wykorzystać również do upcyklingu, który polega na zmianie przeznaczenia danego mebla. Stary stolik pokryty gąbką i obłożony materiałem może stanowić np. doskonałą pufę.
Czy warto korzystać z pomocy profesjonalnego tapicera i ile to kosztuje? Cena usługi tapicerskiej zależy nie tylko od mebla, ale także od jego stanu. Najmniej zapłacisz, kiedy wymiany będzie wymagało tylko pokrycie. Jeśli usługa będzie wiązała się z naprawami i wymianą wewnętrznej części np. zarwanej kanapy, cena wzrośnie. Za krzesło zapłacić możesz od około 50 do 150 zł, za fotel około 200-500 zł, a za sofę od około 250 do nawet 2000 zł.